ผ่านไปแล้วกับปี 2017 ที่ผ่านมา ซึ่งปฏิเสธไม่ได้ว่ากลุ่มศิลปินที่มาแรงที่สุดในช่วงสิ้นปีคงหนีไม่พ้น BNK48 วงน้องสาวที่มาแรงจนขึ้นหน้าปกนิตยสารหลายสิบฉบับ, ออกรายการทีวีนับไม่ถ้วน รวมถึงบทสัมภาษณ์มากมายตามสื่อต่างๆ สิ่งนึงที่น่าสนใจคือการที่ BNK48 มีการถูกพูดถึงกันมากในโลกออนไลน์ของไทย ไม่ว่าจะเป็น Facebook, Twitter หรือ Instagram ซึ่งทีมงาน MangoZero ที่ได้ติดตามสัมภาษณ์และทำข่าวน้องๆ มาโดยตลอด ก็อดไม่ได้ที่จะลองดูข้อมูลสถิติต่างๆ ที่เกิดขึ้นในโลกออนไลน์ รวมศัพท์น่ารู้เกี่ยวกับ BNK48 Zocial Eye เป็นเครื่องมือหนึ่งที่ทีมงานใช้สำหรับการตรวจสอบข้อมูลต่างๆ บนโลก Social Media ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างทีมงาน MangoZero และ THOTH ZOCIAL ซึ่งวันนี้เราจะลองมารีวิวเครื่องมือนี้กัน Note : ทีมงานได้มีการพาร์ทเนอร์กับทาง Zocial Eye เพื่อขอใช้เครื่อมือในการเก็บข้อมูลสถิติต่างๆ ในช่วงสิ้นปี 2017 บทความนี้จึงเป็นการรีวิวเครื่องมือ โดยดึงสถิติของ BNK48 มาใช้ในการทดสอบ รู้จักกับ Zocial Eye ZocialEye เป็นหนึ่งในเครื่องมือจัดการข้อมูลออนไลน์ภายใต้บริษัท THOTH ZOCIAL สามารถเก็บสถิติต่างๆ บนโลกออนไลน์ได้ ทั้งจาก Facebook, Twitter, Instagram, YouTube หรือแม้แต่ใน Pantip ข้อมูลที่เก็บจะมาเฉพาะช้อมูลที่ Publish ให้ทุกคนเข้าถึงได้ เป็นหนึ่งในเครื่องมือของบริษัทที่จัดงาน Thailand Zocial Awards อันโด่งดัง สรุปสถิติ BNK48 บนโลกออนไลน์ไทย ช่วงครึ่งหลังของปี 2017 อย่างที่บอกขั้นต้น ว่าบทความนี้ เป็นการรีวิวเครื่องมือ Zocial Eye โดยใช้การดึงสถิติของ BNK48 เข้ามาทดสอบ เพราะฉะนั้นเราก็จะมีการพูดถึงทั้งเครื่องมือ และสถิติต่างๆ ของ BNK48 ไปพร้อมๆ กัน ข้อมูลเบื้องต้นในการจัดเก็บข้อมูล การเก็บข้อมูลจากการเช็คคำ Keyword ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับวง เช่น BNK48, #BNK48, บีเอ็นเค48 เป็นต้น มีการ Clean Up ข้อมูลในระดับหนึ่ง ระยะเวลาที่เก็บข้อมูลเฉพาะครึ่งปีหลัง คือตั้งแต่วันที่ 1 มิ.ย. – 28 ธ.ค. 2017 มีการใส่ข้อมูลเพจและ Social หลักของวง รวมถึง YouTube Channel เพื่อให้มีความแม่นยำมากขึ้น Social Media ที่จัดเก็บได้คือ Facebook, Twitter, Instagram, Pantip, YouTube, Web ยังไม่มีการรวมสถิติใน Instagram Stories,VOOV สำหรับสถิติของ BNK48 เรามีการสร้างแคมเปญเพื่อมาเก็บข้อมูลทั้งจากทุก Social Media ซึ่งเราพบข้อมูลทั้งหมดมากถึง 350,225 Message !! ซึ่งถือว่าเยอะมากๆ ในระดับที่ติด Top 10 ของกระแสบันเทิงแห่งปีได้เลย โดยจากข้อมูลพบว่ามีการพูดถึงใน Twitter มากที่สุด 58% รองลงมาคือ Facebook 34%, YouTube 5.5% ตามภาพ จะเห็นว่ามีคนพูดถึง BNK48 ผ่านทาง Twitter มากที่สุด เกินครึ่งของทั้งหมดเลยทีเดียว เมื่อดูข้อมูลภาพรวมอื่นๆ เราพบว่ามี Engagment ที่เกิดขึ้นมากกว่า 11 ล้านครั้ง และมี Account ในโลกออนไลน์ที่พูดถึง BNK48 มากกว่า 45,000 แอคเคาท์เลยทีเดียว ในส่วนของการระบุเพศนั้น สถิติออกมาค่อนข้างแปลกคือเป็นผู้ชาย 48% vs ผู้หญิง 52% ซึ่งเมื่อทีมงานสอบถามไปทาง Zocial Eye ได้คำตอบว่า “ตรง Gender นี่ คือ เรา Detect จากคำพูดลงท้าย ครับ/ค่ะ ไม่ได้ Detect จาก profile ของผู้ใช้งาน สำหรับ message ที่ไม่มีคำลงท้าย ก็จะถูกตัดออกจากการคำนวณ Gender ในกรณีของแฟนคลับ BNK48 โอตะบางคนก็จะชอบลงท้ายประโยคด้วย ‘ค่ะ’ จึงทำให้ถูกนับเป็นเพศหญิงด้วย” นอกจากนี้ในเครื่องมือยังสามารถดูความรู้สึกของข้อความได้ เช่น พูดถึงในแง่บวก, กลางๆ หรือแง่ลบ แต่ทั้งนี้ทีมงานไม่ได้ตั้งเงื่อนไข Sentimental มากนัก เลยขอไม่อ้างอิงถึง ระหว่างที่เราใช้เครื่องมือ Zocial Eye เราก็ทำสถิติออกมาเรื่อยๆ เช่นภาพด้านบนคือสถิติในช่วง 1 มิถุนายน – 31 สิงหาคม 2017 สำหรับคลิปใน YouTube เกี่ยวกับ BNK48 ที่มีคน Engagement มากที่สุด แน่นอนคือคลิป MV ตัวแรก “คุกกี้เสี่ยงทาย” อันดับ 2 คือ MV Aitakatta ซึ่งเป็นเพลงประกอบละคร Shoot! I Love You ของทาง GDH Instagram โพสต์เกี่ยวกับ BNK48 ที่มีคนสนใจมากที่สุด เป็นของ นนและฟรัง นักแสดงจาก GDH และ โอ๊ต ปราโมทย์ ซึ่งทั้ง คนมีผู้ติดตามมากกว่า 600,000 คน โพสต์ Facebook ที่มีคำว่า BNK48 และได้รับ Engagement มากสุด กลับเป็นของ Oishi ที่เป็นแบรนด์และจัดกิจกรรมร่วมกับ BNK48 ส่วนของเพจอื่นๆ Kapook กับ Lipta Hashtag ที่คนมักใช้เมื่อพูดถึง BNK48 อันดับ 1 คือ #JanBNK48 รองลงมาคือ #CherprangBNK48, #PunBNK48, #OrnBNK48 ซึ่งต้องบอกก่อนว่า hashtag นี้นับเฉพาะเมื่อมีการพูดถึงคำว่า BNK48 อยู่ข้างในข้อความด้วย รวมถึงนับที่จำนวนข้อความเป็นหลัก Word Clouds ที่มักจะใช้กันเมื่อพูดถึง BNK48 ก็จะมีตั้งแต่ วัน, น้อง, รัก, งาน, อยู่, เพลง, ชอบ, พี่ ซึ่งก็เป็นคำที่เรามักจะได้เห็นกันบ่อยๆ อยู่แล้ว เมื่อดูสถิติการ Engagement ที่มีคนมาสนใจ จะเห็นว่าช่วงตั้งแต่วันที่ 18 พฤศจิกายน 2017 สถิติทุก Social มีการพูดถึงเยอะขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งวันที่ 18 ก็คือวันแรกของการเปิดตัว Music Video คุกกี้เสี่ยงทายนั่นเอง รวมไปถึงงานกิจกรรมต่างๆ ช่วงสิ้นปี ทั้งงานจับมือ, Live ที่ตู้ปลา (BNK48 Digital Studio), งาน We Wish You A Merry Christmas ก็ทำให้ยอดการพูดถึง BNK48 เยอะขึ้นอย่างต่อเนื่อง เมื่อลองดูสถิติในช่วงเวลา เราพบว่าช่วงเวลาที่มีการพูดถึง BNK48 ในโลกออนไลน์มากที่สุด คือวันเสาร์และอาทิตย์ ซึ่งมักจะเป็นวันที่จัดกิจกรรมต่างๆ แต่เมื่อดูช่วงเวลาในวันทำงาน จันทร์ – ศุกร์ จะพบว่าช่วงหลัง 18.00 – 19.00 น. จะมีการพูดถึงมากที่สุด ซึ่งก็คือช่วงเวลาที่มีการ Live – BNK48 Digital Studio นั่นเอง ความสนุกของการใช้เครื่องมือ Zocial Eye ตรวจดูสถิติต่างๆ คือเราสามารถกดเข้าไปดูได้ถึงระดับ Message ต่างๆ เช่น วันที่ 27 ธันวาคม มีข้อความไหนมีคนให้ความสนใจมากสุดในแต่ละ Social ได้ด้วย ส่วนอื่นๆ ที่เรายังคิดว่าเครื่องมือยังจับได้ไม่แม่นยำมากนักก็มีเหมือนกัน เช่น เมื่อดู Heatmap ของสถานที่ Location ที่มีการพูดถึง BNK48 กลับพบข้อมูลจำนวนไม่มากนัก นั่นอาจจะเป็นเพราะเรามักโพสต์โดยไม่ได้ระบุสถานที่กันมากนักก็ได้ (เช่นเวลาโพสต์ Instagram อาจจะไม่ได้ check-in สถานที่) นอกจากนี้ทีมงานยังเคยใช้เครื่องมือเพื่อเก็บสถิติต่างๆ เช่น iPhone X หรือดราม่า Eve And Boy ซึ่งการเปิดใช้งาน Zocial Eye นั้น ทางเครื่องมือจะยอมให้เราดึงข้อมูลได้ย้อนหลังมากสุด 3 เดือนนับจากวันสมัคร ทำให้เราไม่สามารถเก็บข้อมูลช่วงต้นปีได้ (อาจจะต้องขอพิเศษจากทีมงาน) นอกจากนี้การดึงข้อมูลในแต่ละชุดหลังจากสร้างแคมเปญใหม่ ยังต้องใช้เวลาในการรอข้อมูลชุดแรกจนครบค่อนข้างนาน เช่นของ BNK48 หากต้องการข้อมูล 3 เดือน เราต้องรอประมาณ 40-50 นาที หรือมากกว่านั้นหากข้อความมีจำนวนมาก สรุปการวิเคราะห์ข้อมูลกระแสของ BNK48 ในโลก Social Media จำนวน Message ที่มากกว่า 350,000++ โพสต์นั้น ถือเป็นจำนวนที่เยอะมากในระดับที่เรียกได้ว่า BNK48 เป็นหนึ่งในกระแสหลักของวงการบันเทิงปีที่ผ่านมา ช่วงไตรมาสที่ 3 ของปีทางวงมีการเปิดตัว, มี PV, มีกิจกรรมต่างๆ ออกมาเป็นระยะๆ แต่ยังไม่สามารถสร้างกระแสได้มากนัก จุดเปลี่ยนที่สำคัญที่สุดของวง BNK48 คือการเปิดตัว Music Video เพลง “คุกกี้เสี่ยงทาย” ซึ่งหลังจากวันนั้นกระแสในโลกออนไลน์ก็เพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ต่อเนื่องจนถึงสิ้นปี นอกจากนี้การที่วงมีกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง ทั้งการจัด Live ที่ตู้ปลา (BNK48 Digital Studio), การทำ Live ผ่าน VOOV ช่วยสร้างกระแส Engagement กับแฟนๆ ได้ต่อเนื่อง รวมถึงทุกครั้งที่มีกิจกรรม Offline เช่น งานจับมือ, งานมินิคอนเสิร์ตต่างๆ ทำให้มีการแชร์ภาพหรือกิจกรรมจากแฟนๆ ต่อเนื่องด้วยเช่นกัน วันที่วง BNK48 ถูกพูดถึงในโลกออนไลน์ไทยมากสุด คือวันที่ 24 ธ.ค. ซึ่งมีกิจกรรมงาน We Wish You A Merry Christmas และวันที่ 27 ธ.ค. ที่มีการจัด Live ส่งท้ายปีที่ Digital Studio Twitter ยังคงเป็น Social Media หลักที่มีฐานแฟนคลับและมีการพูดถึง BNK48 มากที่สุด สิ่งที่น่าสนใจคือเมื่อดูโพสต์ที่มี Engagement มากที่สุด ในหลายๆ อันดับ กลับพบว่าเป็นโพสต์ที่ไม่ได้มาจากสื่อของวงหรือเมมเบอร์ BNK48 เอง แต่กลับเป็นของกลุ่มดารา, เพจดัง, ศิลปินชื่อดังท่านๆ อื่นที่พูดถึงวง BNK48 อาจจะเรียกได้ว่า Influencer, Web, ดารา และสื่อออนไลน์อื่นๆ ในหลากหลายวงการพูดถึง BNK48 เป็นส่วนสำคัญที่ช่วยสร้างการเป็นที่รู้จัก และสร้างกระแสจนวงเป็นที่รู้จักในวงกว้างได้ บทสัมภาษณ์ BNK48 กับคำแนะนำถึงน้องรุ่น 2 :: สรุป รีวิว Zocial Eye ในมุมบริษัททำสื่อ :: ข้อดี ภาพกราฟข้อมูลต่างๆ ทำได้เข้าใจง่าย นำเสนอได้สวยงามดี เข้าไปดูแลได้ถึงระดับข้อความต่างๆ ที่โพสต์ ไม่ได้ดูแค่ภาพรวม ช่วยให้บริษัท, แบรนด์ และเอเจนซี่ต่างๆ ทำงานง่ายขึ้นในการสรุปภาพรวมของแคมเปญต่างๆ ข้อเสีย ดึงข้อมูลย้อนหลังได้เพียง 3 เดือนนับจากวันที่สมัคร ใช้เวลานานพอสมควรในการดึงข้อมูลชุดแรก อาจจะไม่เหมาะกับการทำข่าวที่ต้องการความไวมากนัก โดยสรุปแล้ว ทีมงานค่อนข้างประทับใจกับเครื่องมือของ Zocial Eye ที่ใช้ในการทำข่าวของพวกเราได้ค่อนข้างดี โดยเฉพาะการดูภาพรวม ดูสรุปต่างๆ ซึ่งเชื่อว่าหากเปลี่ยนจากพวกเราที่เป็นสำนักข่าว เป็นผู้บริหารของ BNK48 มาดูข้อมูลนี้ น่าจะช่วยให้วางแผนงานหรือกลยุทธต่างๆ ได้ดียิ่งขึ้น อย่างไรก็ดี เรายังพบว่า Tools นี้อาจจะไม่เหมาะกับการทำงานสื่อที่ต้องการความว่องไวในระดับไม่กี่นาทีต้องใช้ข้อมูลแล้วมากนัก แต่ถ้าเป็นแบรนด์และเอเจนซี่ ก็ถือว่าเหมาะสมและช่วยงานของฝั่งการตลาดและ PR ได้เป็นอย่างดี เรียบเรียงโดย ทีมงาน MangoZero
