กรณีศึกษา Japan Airlines กู้วิกฤตล้มละลายเป็นกำไร เพื่อแก้ไขปัญหาธุรกิจการบินไทย

หลาย ๆ คนคงทราบกันดี กับข่าวคราวของของสายการบินประจำชาติไทยอย่าง ‘การบินไทย’ ที่เผชิญกับการขาดทุนอย่างหนักและมีความเสี่ยงที่จะล้มละลาย แต่รู้กันไหมครับว่ากรณีแบบนี้ ไม่ได้เกิดขึ้นครั้งแรก หรือเกิดขึ้นที่ประเทศไทยเท่านั้น

ย้อนกลับไปเมื่อปี 2010 สายการบินประจำชาติญี่ปุ่น ‘Japan Airlines’ ถูกประกาศให้ล้มละลาย และมีหนี้ถึง 700,000 ล้านบาท แต่หลังจากนั้นเพียงแค่ 2 ปี สายการบิน Japan Airlines ก็สามารถกลับมาทำกำไรจนสามารถเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ได้อีกครั้ง

เพราะฉะนั้นในบทความนี้ทีมงาน Mango Zero จึงอยากพาทุกคนย้อนดูว่า อะไรที่เป็นเคล็บลับที่ทำให้สายการบิน Japan Airlines รอดพ้นจากวิกฤตได้ และใช้มันเป็นกรณีศึกษาที่อาจทำให้ธุรกิจการบินไทยได้กลับมาเฟื่องฟูอีกครั้ง

ตัดก่อนตาย คลายวิกฤต

สิ่งแรกที่ทำให้สายการบิน Japan Airlines รอดพ้นวิกฤติก็คือ ‘การตัดสิ่งที่ไม่ทำกำไร เพื่อลดต้นทุน’

โดยสายการบิน Japan Airlines ได้ทำการปลดระวางเครื่องบินที่ไม่ใช่งานและขายเครื่องบินที่ไม่สามารถทำกำไรทิ้ง

หลังจากนั้นก็รวมเที่ยวบินขนส่งสินค้าเข้ากับการขนส่งผู้โดยสารเข้าด้วยกัน โดยให้สินค้าทุกขนส่งในชั้นล่างของเครื่องบิน เพื่อลดทุนในการขนส่งและทำให้ได้กำไรเพิ่มไปในครั้งเดียว

และท้ายที่สุดก็คือการปลดพนักงานลง ซึ่งตอนแรกสายการบิน Japan Airlines มีพนักงานมากถึง 50,000 คน แต่ภายหลังถูกลดลงเหลือ 35,000 คน

ซึ่งสาเหตุที่ต้องปลดพนักงานลงก็เพราะจำนวนของคนที่ทำงานมากเกินไป นอกจากนั้นแล้วยังไม่ได้ก่อให้เกิดประสิทธิภาพได้ตามจำนวน แต่กลับทำให้งานล่าช้ามากขึ้น แถมจำนวนพนังงานที่มหาศาลเช่นนี้ ยังส่งผลให้เกิดการขาดทุนเป็นระยะเวลานานหลายปีอีกด้วย

และนอกจากนั้นยังแบ่งพนักงานออกเป็นกลุ่ม ๆ มากถึง 700 ทีม เพื่อให้เกิดการแข่งขันในการทำงานมากขึ้น

ถ้าไม่คิดแบบใหม่ก็ไปต่อไม่ได้

แต่เดิมแล้วสายการบิน Japan Airlines มีการบริหารงานแบบข้าราช พูดง่าย ๆ ก็คือ ทำงานกันแบบช้า ๆ เนื่อย ๆ และบุคคลกรในองค์กรสนใจเพียงผลประโยชน์ของตนมากกว่าผลประโยชน์ของบริษัท

เพราะฉะนั้นแล้ว หากให้อธิบายว่าอะไรคืออีกสิ่งที่ทำให้สายการบิน Japan Airlines สามารถฟื้นตัวกลับมาได้ในระยะเวลาเพียง 2 ปี ก็คือ การปรับเปลี่ยนปรัชญาการทำงานแบบใหม่ ซึ่งการปรับเปลี่ยนในครั้งนี้เป็นการปรับแนวคิดครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดของสายการบิน Japan Airlines เลยก็ว่าได้

เริ่มแรกมีการปรับวิธีคิดของผู้บริหารก่อน แล้วนำความคิดใหม่กระจายลงสู่พนักงานที่งานลงไป เรียกว่าขยายแนวคิดจาก 1 ไปถึง 10 และมากขึ้นเรื่อย ๆ จนทุกคนซึบซับแนวคิดแบบใหม่นี้

นอกจากนั้นแล้วมีการจัดอบรมตั้งแต่ระดับผู้บริหารไปจนถึงระดับพนักงานระดับล่าง เช่นให้ความรู้เรื่องการเงินแก่กลุ่มผู้นำ เพื่อสร้างสรรรค์วิธีการบริหารแบบใหม่

อบรมเรื่องแนวคิดในการบริหารคนแบบใหม่ โดยเริ่มจากการมองพนักงานด้วยกันอย่างเป็นกันเอง มีการเปิดรับฟังปัญหาของพนักงานระดับล่าง เพื่อนำไปแก้ปัญหาในการทำงาน จนถึงสร้างวิสัยทัศน์ให้คนในองค์กรเห็นผลกำไรของบริษัทเป็นสิ่งสำคัญ

ทำการตลาดเชิงรุก

เมื่อตัดสิ่งที่ไม่จำเป็นออกไป และปรับแนวคิดของคนในองค์กรใหม่หมดแล้ว สิ่งสุดท้ายที่สายการบิน Japan Airlines ทำก็คือ การปรับเปลี่ยนกลยุทธ์ทางการตลาด

เพราะแต่เดิมแล้วสายการบิน Japan Airlines เป็นสายการบินหลักของประเทศ จึงไม่ได้มีความสนใจในการทำการตลาดเชิงรุกมากนัก

เพราะคิดว่าเป็นสารการบินประจำชาติ จึงมีอยู่ผู้ใช้งานอยู่เป็นประจำอยู่ ไม่จำเป็นต้องดิ้นรนอะไรมากนัก สุดท้ายอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดการขาดทุนอย่างหนัก

แต่พอสายการบิน Japan Airlines หันกลับมาการตลาดแบบเชิงรุกมากขึ้น ก็ทำให้สายการบิน Japan Airlines กลับมาได้กำไรและลบภาพลักษณ์เก่า ๆ ที่มีออกไปได้

โดยการทำการตลาดของสายการบิน Japan Airlines ก็คือ การเจาะกลุ่มผู้ใช้บริการให้หลากหลายมากขึ้น เช่น การจับมือกับทีมชาติฟุตบอลญึ่ปุ่น โดยการนำทีมฟุตบอลญี่ปุ่นมาเป็นฟรีเซ็นเตอร์อยู่บนเครื่องบิน เพื่อเจาะกลุ่มลูกค้าที่ชื่นชอบกีฬาโดยเฉพาะ

หรือการสถานที่ท่องเที่ยวชื่อดังของญี่ปุ่นมาติดไว้บนเครื่องบิน อย่างเช่น ดิสนีย์แลนด์โตเกียว เพื่อให้เป็นที่สนใจในสายตาคนทั่วโลก

นอกจากนั้นแล้วปรับการบริการบนสายการบินใหม่ เพื่อให้ลูกค้าสามารถมั่นใจได้ว่าจะสามารถจ่ายเงิน เพื่อรับการบริการที่เยี่ยมที่สุด