ตลอด 5 ปีที่ผ่านมา ตลาดกาแฟในประเทศไทยเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในปีที่แล้ว มูลค่าธุรกิจร้านกาแฟพุ่งสูงถึงกว่า 17,000 ล้านบาท แจกแจงเป็นอัตราเฉลี่ยในการบริโภคกาแฟของคนไทยอยู่ที่ปีละ 300 แก้ว/คน/ปี และมีแนวโน้มที่จะเพิ่มสูงขึ้นอีกเรื่อยๆ เห็นได้จากร้านกาแฟหน้าใหม่ที่เปิดตัวขึ้นมากมาย รวมถึงการขยายสาขาของแบรนด์กาแฟยักษ์ใหญ่ในบ้านเรา รวมถึงล่าสุดกับการเข้ามาของแบรนด์กาแฟมีชื่อจากแดนอาทิตย์อุทัย อย่าง % Arabica และ Kurasu ที่เรียกเสียงฮือฮาให้กับคอกาแฟและเหล่าคาเฟ่ฮอปปิ้งกันทั่วหน้า วันนี้เลยมีคำแนะนำที่รวบรวมจากประสบการณ์ตรง และจากเหล่าเพื่อนๆ ในวงการกาแฟ มาสรุปด้วยกันทั้งหมด 6 ข้อ หวังว่าจะเป็นประโยชน์กับคนที่กำลังคิดจะเปิดร้านกาแฟ อย่างน้อยก็เป็นการเช็คเบื้องต้นว่าคุณพร้อมสำหรับธุรกิจที่กำลังฮอตสุดๆ ในขณะนี้จริงๆ แล้วหรือยัง รักที่จะเปิดร้านกาแฟ ต้องเป็นคนกินกาแฟ อยากเปิดร้านกาแฟ แต่เป็นคนไม่กินกาแฟ จะเป็นไปได้ไหม? คำถามยอดฮิต เพราะหลายคนเมื่อคิดที่จะทำธุรกิจอะไรสักอย่าง แต่คิดไม่ออก ก็มักมาลงเอยกับการเปิดร้านกาแฟ และหากไม่นับธุรกิจร้านกาแฟแฟรนไชส์แล้ว มันจะดีกว่าไหม ถ้าคุณสามารถพูดกับลูกค้าได้เต็มปากว่า คุณเป็นคนกินกาแฟ ในเมื่อคุณจะเปิดร้านกาแฟ แต่ไม่ลิ้มรสสัมผัสของกาแฟ ซึ่งเป็นสินค้าหลัก (Core Product) ของธุรกิจนี้ แล้วลูกค้าจะมั่นใจได้อย่างไร ว่าคุณเข้าใจและเชี่ยวชาญในสิ่งที่ทำอยู่ ทำไมเขาถึงต้องมาดื่มกาแฟที่คุณ แต่ไม่ใช่ที่อื่น ดังนั้นเมื่อคุณรู้จักสินค้าของคุณดีที่สุด อย่างน้อยคุณก็รู้ว่าคุณจะมอบอะไร และมอบสิ่งที่ดีที่สุดให้กับลูกค้าอย่างไร หัวใจบริการ และ ความถนัด ลูกค้าหลายคนติดใจรสฝีมือและบริการของบาริสต้ามากกว่าที่จะติดใจที่ตัวร้านกาแฟ บางคนถึงกับเปลี่ยนร้านเพียงเพราะบาริสต้าคู่ใจไม่อยู่ ดังนั้นคนที่คิดจะ ‘เปิดร้านกาแฟและยืนชงกาแฟ’ ด้วยตัวเอง นอกจากจะต้องมี ‘หัวใจบริการ’ แล้ว จะต้องค้นหา ‘ความถนัด’ ของตัวเองให้เจอก่อนด้วย เพื่อเป็นการกำหนดรูปแบบและเตรียมการเบื้องต้น เช่น ถนัดแบบร้านกาแฟแนว ‘Speed Bar’ คือ ชงกาแฟด้วยเครื่องเอสเปรสโซอย่างเดียว หรือร้านกาแฟแนว ‘Slow Bar’ ที่ชงกาแฟด้วยมือ เช่น กาแฟดริป (Drip Coffee) แอโรเพรส (Aeropress) หรือ ไซฟอน (Syphon) เป็นต้น หรือร้านกาแฟแบบเต็มสเกล ที่มีทั้งสปีดบาร์และสโลว์บาร์อยู่ด้วยกัน เช่น Starbucks Reserve เป็นต้น เมื่อคุณเห็นรูปแบบที่ต้องการชัดเจนแล้ว จะได้เตรียมตัวว่าต้องการโซโล่เดี่ยว หรือต้องเตรียมหาพาร์ทเนอร์มาเป็นกำลังเสริมเนื่องจากเป็นสเกลใหญ่ ทั้งนี้นอกจากมีหัวใจบริการแล้ว การพัฒนาทักษะอยู่เสมอจะทำให้มีความเชี่ยวชาญ และนำมาซึ่งคุณภาพของสินค้าและบริการ หนึ่งในส่วนสำคัญที่จะช่วยรักษากลุ่มลูกค้าไว้ได้ในระยะยาวอีกด้วย แผนธุรกิจที่ขาดไม่ได้ อย่าใช้เพียงอารมณ์หรือความชอบอย่างเดียวในการทำธุรกิจ ธุรกิจที่ประสบความสำเร็จมักเริ่มมาจากการวางแผนที่ดีเสมอ การวางแผนธุรกิจจะทำให้คิดอย่างมีระบบ รู้ว่าธุรกิจที่จะทำคืออะไร มีวัตถุประสงค์อะไร กลุ่มลูกค้าคือใคร วางแนวทางที่จะบรรลุวัตถุประสงค์อย่างไรบ้าง วิเคราะห์ตลาดอย่างละเอียด ศึกษาทำเลที่ตั้ง และตั้งงบประมาณการลงทุนเบื้องต้น เงินทุนหมุนเวียน และการศึกษาจุดคุ้มทุน เช่น วันหนึ่งควรขายได้กี่แก้ว เป็นต้น การทำแผนธุรกิจจะทำให้มองเห็นภาพชัดเจนมากยิ่งขึ้น ก่อนที่คุณจะตัดสินใจลงทั้งเงินและลงทั้งแรงไปกับธุรกิจนี้ หรือแม้แต่ธุรกิจอื่นใดก็ตาม ฉันต้องการ? หรือ ต้องการฉัน? ถามตัวเองให้ดีว่าสิ่งที่คุณกำลังจะทำนั้น ใช่สิ่งที่ลูกค้าต้องการจริงหรือไม่ ฉันต้องการของฉันเพียงคนเดียว หรือ อยากให้ลูกค้าต้องการฉันกันแน่ ยกตัวอย่างเช่น คุณอาจจะหวังเก็บลูกค้าซึ่งเป็นมนุษย์ออฟฟิศอยู่เต็มตึก เนื่องจากคุณเห็นว่ามีร้านกาแฟมาเปิดอยู่บ้างแล้วเพียงเจ้าสองเจ้า เมื่อเห็นโอกาส จึงเข้ามาเปิดร้าน คุณเปิดร้านสวยหรู มีคอนเซปท์ที่น่าสนใจ แต่กลับผิดคาด ปรากฏว่าไม่ตอบโจทย์คนที่นี่ เพราะราคากาแฟของคุณอาจแพงกว่ามาก คนยังคงเข้าร้านเดิม เพราะสามารถดื่มได้เป็นประจำทุกวัน ด้วยราคาที่ถูกกว่า อีกตัวอย่างหนึ่ง เช่น ร้านกาแฟในละแวกตึกออฟฟิศขายดีมากเหลือเกิน แถมยังตั้งอยู่ในย่านที่คนมีกำลังซื้อแน่นอน คุณจึงอยากมาเปิดร้านกาแฟดริป เนื่องจากยังไม่มีใครเปิดแนวนี้ และหวังเก็บลูกค้าช่วงกลางวัน แต่กลับผิดคาด ลูกค้าไม่สามารถมานั่งดื่มได้ชิลล์ๆ แม้จะมีกำลังจ่ายแค่ไหนก็ตาม เนื่องจากต้องการอะไรที่รวดเร็วกว่านั้น ทำเลคือพระเจ้า ทำเลเป็นสิ่งที่สำคัญมากอันดับต้นๆ เลยก็ว่าได้ ทำเลค้าขายที่ดี คือ ต้องอยู่ในแหล่งที่มีคนเดินผ่านไปมาอยู่เป็นประจำ หรือเดินทางเข้าถึงได้ง่าย เช่น ใกล้รถไฟฟ้า หรือมีที่จอดรถค่อนข้างสะดวก เพื่อเป็นการเพิ่มโอกาสในการให้ลูกค้าเข้ามาซื้อสินค้าและบริการ ทั้งนี้ต้องมั่นใจด้วยว่าอยู่ตรงกลุ่มเป้าหมายของคุณด้วยเช่นกัน เพราะต่อให้มีคนเยอะสักแค่ไหน แต่ถ้าไม่ใช่กลุ่มเป้าหมายที่คุณจะขาย คุณอาจจะต้องนั่งหวังลมๆ แล้งๆ กับคนที่บังเอิญผ่านมาเท่านั้น นอกจากนี้ต้องไม่อยู่ในทำเลที่การแข่งขันสูงมากจนเกินไปด้วย เพราะถ้าคุณถูกล้อมหน้าล้อมหลังด้วยร้านกาแฟเจ้าดังแค่เพียงเจ้าสองเจ้า โอกาสที่คุณจะขายได้ก็น้อยลงไปด้วย หรือถ้าขายได้ก็ต้องหืดขึ้นคอกันพอสมควร สร้างสรรค์อยู่เสมอ เนื่องจากการทำธุรกิจร้านกาแฟ มีการแข่งขันที่สูง เห็นได้จากการร้านกาแฟไม่ว่าจะขนาดเล็กหรือขนาดใหญ่ที่เกิดขึ้นมากมาย นอกจากคุณภาพของสินค้าและบริการจะเป็นตัวช่วยสำคัญในการรักษากลุ่มลูกค้าเอาไว้ได้แล้ว การมีความคิดสร้างสรรค์ก็สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เห็นได้จากแต่ละคาเฟ่ที่นอกจากจะมีเมนูซิกเนเจอร์ประจำร้านแล้ว ยังมีเมนูพิเศษประจำสัปดาห์/เดือน กันเป็นว่าเล่น เพื่อเรียกกลุ่มลูกค้าทั้งหน้าเก่าและหน้าใหม่อยู่เสมอ อีกทั้งการคิดโปรโมชั่นสอดแทรกอยู่เป็นระยะ เพื่อเป็นการกระตุ้นยอดขาย รวมถึงความคิดสร้างสรรค์ในการตกแต่งเครื่องดื่มให้ดูน่ารับประทาน และน่าถ่ายรูปเพื่อการแชร์ต่อในโลกโซเชียลก็สำคัญมากๆ ในยุคนี้ เพราะฉะนั้นต้องยึดคอนเซ็ปท์ที่ว่า ‘สวยทั้งรูป จูบก็หอม’ จะทำให้คุณอยู่ในธุรกิจนี้ไปได้ยาวๆ เป็นกำลังใจให้ทุกคนนะคะ 🙂 ที่มาบางส่วน: (prachahart.net), (smeleader.com), (Smethailandclub.com) จะเปิดร้านกาแฟ ก็ต้องมีเครื่องชงกาแฟคู่ใจที่ ใช้สร้างยอดขายให้เรายาวๆ -> เครื่องชงกาแฟอัตโนมัติ
